၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ရုရှားနိုင်ငံမှ ရေနံတင်ပို့မှု၏ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ရေနံထွက်ကုန်ပစ္စည်း တင်ပို့ မှု၏ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းသည် အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသနိုင်ငံများသို့ ပို့ဆောင်ခဲ့ကြောင်း ရုရှား ဒုတိယဝန်ကြီး ချုပ် Mr. Alexander Novak က ပြောကြားခဲ့သည်။

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ စားအုန်းဆီကြမ်းတင်ပို့မှုမှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလအထိ တန်ချိန် ၂.၈၀၂ သန်းဖြစ်ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလအထိ တင်ပို့မှုထက် ၁၄.၆၃ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ခဲ့ ကြောင်း အင်ဒိုနီးရှား စားအုန်းဆီအသင်း (The Indonesia Palm Oil Association – GAPKI) က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။

ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းအစိုးရသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၃၁ ရက်နေ့အထိ ခရမ်းချဉ်သီး တန်ချိန် ၁၀၀,၀၀၀ အား အကောက်ခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ဖြင့် တင်သွင်းရန် ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ရပ်ကို အတည်ပြုခဲ့ ကြောင်း သိရှိရသည်။

အဆိုပါဆုံးဖြတ်ချက်သည် ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် ဝယ်လိုအားမြှင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ခရမ်းချဉ်သီးထုတ်ကုန်ဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်စေရန် ရည်ရွယ်ကြောင်း အစိုးရ၏ သတင်းထုတ်ပြန်ချက် တွင် ဖော်ပြထားသည်။

၁။     မတ်လတွင် ဟင်းသီးဟင်းရွက်ဆီ၊ နို့ထွက်ပစ္စည်းများနှင့် အသားဈေးနှုန်း သတ်မှတ်ချက်များ မြင့်တက်ခဲ့မှုကြောင့် ကမ္ဘာ့စားသောက်ကုန် ဈေးနှုန်းညွှန်းကိန်း ၁.၁ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ စားနပ်ရိက္ခာနှင့် စိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့ (FAO) က ၅-၄-၂၀၂၄ ရက်စွဲဖြင့် သတင်းထုတ်ပြန် ခဲ့ပါသည်။ 

၂။     အဆိုပါထုတ်ပြန်ချက်တွင် အောက်ပါအချက်များကို အဓိက ဖော်ပြထားပါသည် - 

အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် နှစ်နိုင်ငံကုန်သွယ်ရေးသဘောတူညီချက်အရ Maldives သို့ ဥများ၊ အာလူး၊ ကြက်သွန်နီ၊ ဆန်၊ ဂျုံမှုန့်၊ သကြား၊ ပဲမျိုးစုံ၊ ကျောက်ခဲမျိုးစုံ (stone aggregate) နှင့် မြစ်မှရယူ သောသဲ (river sand) တို့ကို တင်ပို့ရောင်းချခဲ့ခွင့်ပြုခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် အဆိုပါ ထုတ်ကုန်များကို ပြည်ပသို့တင်ပို့ရောင်းချခွင့်အား လတ်တလောတွင် တားမြစ်ကန့်သတ်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ အချို့သောဈေးကွက်များတွင် ပဲစျေးနှုန်းများ မြင့်တက်နေသည့်အတွက် စားတော်ပဲ၊  ပဲစင်းငုံနှင့် မတ်ပဲ သိုလှောင်ထားရှိမှုလက်ကျန်စာရင်းကို ကုန်သည်များနှင့် လက်လီ ရောင်းချသူများမှ မဖြစ်မနေတင်ပြရန် အစိုးရမှ စီစဉ်လျက်ရှိကြောင်း The Economic Times သတင်းစာတွင်ဖော်ပြထားပါသည်။ 

တရုတ်နိုင်ငံ၏ ကောက်ပဲသီးနှံတင်သွင်းမှုသည် ယခုနှစ် ပထမနှစ်လတွင် ပုံမှန်တိုးတက် လျက်ရှိသည်ဟု တရားဝင်အချက်အလက်များ၌ ဖော်ပြထားကြောင်း သိရှိရပါသည်။ အဆိုပါ(၂) လ အတွင်း တရုတ်နိုင်ငံသည် ကောက်ပဲသီးနှံတန်ချိန် (၁၃.၃၆)သန်း တင်သွင်းခဲ့ပြီး တစ်နှစ်ထက် တစ် နှစ် (၂၉.၅၇)ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း စိုက်ပျိုးရေးနှင့် ကျေးလက်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန၏ အချက်အလက်များအရ သိရှိရပါသည်။

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံမှ မင်းဂွတ်သီး (၆၈)တန် သယ်ဆောင်လာသည့် ကုန်တင်သင်္ဘောတစ်စီး သည် ရှစ်ရက်ကြာ ခရီးစဉ်အပြီးတွင် တရုတ်နိုင်ငံတောင်ပိုင်း၊ ကွမ်ရှီးကျွမ့်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ဒေသရှိ ချင်းကျိုးဆိပ်ကမ်းသို့ ဆိုက်ကပ်ခဲ့ကြောင်းနှင့် အကောက်ခွန်ရှင်းလင်းရေးလုပ်ငန်းများ လျင် မြန်စွာ ဆောင်ရွက်ပြီးနောက် သစ်သီးများကို အနီးအနားရှိပြည်နယ်များအပြင် ကွမ်တုန်း-ဟောင် ကောင်-မကာအိုဒေသနှင့် ရန်ဇီမြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသများသို့ ဆက်လက်ပို့ဆောင်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါ သည်။